Tradycja Kaziuków w Wilnie sięga swoją historią ponad 400 lat i jest pewnym nawiązaniem do przeszłości Litwy. Kaziuki Wileńskie są wizytówką sztuki ludowej krainy nad Wilią, a nazwa wywodzi się od imienia patrona Litwy – św. Kazimierza, kanonizowanego na świętego w 1602 roku.
Kazimierz Jagiellończyk, bo o nim mowa (syn Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki), wiosną 1483 roku został wysłany na Litwę, gdzie pełnił funkcje podkanclerza. Jego szczątki są złożone w srebrnej trumnie w katedrze wileńskiej.
Kaziuki Wileńskie to najbardziej barwne wydarzenie kiermaszowe i wielkie święto Wilna, które jest zarazem pożegnaniem się z zimą nudną zimą. Uliczny jarmark przez stulecia ożywiał miasto, napełniał przybyszami, sprzedawcami i turystami. Ludzie oddaleni o dziesiątki kilometrów mieli możliwość przyjazdu do krainy unikatowych wyrobów nie zawsze dostępnych w sklepach i kupić wszystko, co ręce ludzkie zrobiły podczas długiej zimy.
Obchody rozpoczynały się zawsze w imieniny Kazimierza, czyli 4 marca. Rzemieślnicy Wileńszczyzny oraz mistrzowie ludowi z pobliskich okolic do dziś zwożą na jarmark wyroby ceramiczne, kute, tkane, plecione oraz domowe przetwory. Na straganach aż się roi od drewnianych łyżek, misek, beczułek, wyrobów z łozy i leszczyny. Są również piękne wyroby ze słomy, bursztynu i kolorowych tkanin ludowych, obwarzanków sprzedawanych na sznurach, pierników, wędlin, sera, wędzonej ryby, domowego chleba oraz piernikowych serc i serduszek z lukrowanymi napisami. Kramarze przywożą nie tylko towar ale i atmosferę. Symbolem Kaziuków stały się kolorowe palmy zrobione przez palmiarki z podwileńskich wsi i słynne smorgońskie obwarzanki.
Festyn Kaziukowy to również okazja na zabawę przebierańców, przemarsze z chorągwią św. Kazimierza, na zawody w smażeniu blinów i ubijaniu masła. Zewsząd rozlega się brzmienie muzyki kapel ludowych.
Jarmark jest znakomitą okazją, żeby poznać smak domowego piwa i kwasu oraz tradycyjnych potraw litewskich. Można się zrelaksować i przybliżyć sobie kulturę pracowitego i pomysłowego narodu litewskiego, podpatrzeć jak się robi wyroby ze słomy, dzbanki i dzbanuszki czy piękne kompozycje z suchych kwiatów.
